1. Güneş ışınlarının geliş açısı aynıdır.
2. Dünyanın dönüş hızı aynıdır.
3. Yaşanan gece veya gündüz süresi aynıdır.
NOT: Aynı enlem üzerindeki her yerin iklim özellikleri özel konumun etkisiyle (denize uzaklık, yükselti vb.) değişebilir.
Coğrafya Terimleri Sözlüğü (1146)
Aynı Enlemde Değişmeyen Özellikler hakkında henüz yorum yazılmamış. Üstteki formu kullanarak ilk yorumu yazabilirsiniz.
Enlemin Etkileri:
(Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe değişen özellikler)
1. İklim.
2. Güneş ışınlarının düşme açısı.
3. Sıcaklık dağılışı.
4. Deniz suyu sıcaklık ve tuzluluk oranı.
5. Gece ile gündüz arasındaki zaman farkı.
6. Kalıcı kar sınırı yükseltisi.
7. Yerleşme ve tarım faaliyetlerinin sınırı.
8. Bitki örtüsü ve çeşitliliği.
9. Toprak çeşidi.
10. Akarsu rejimleri.
11. Tarım ürünü çeşitliliğini.
12. Yerleşim biçimi.
13. Nüfus Dağılışı.
14. Hayvanların dağılışını.
15. Dünyanın dönüş hızı ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe azalır.
Paralellerin Özellikleri:
1. Başlangıç paraleli ekvatordur. Aynı zamanda en uzun paraleldir.
2. Ekvatorun; 90 tane kuzeyinde,90 tanede güneyinde olmak üzere toplam 180 tane Paralel vardır.
3. Ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe paralellerin boyları kısalır Buna karşılık dereceleri büyür.
4. 90 derece paralelleri nokta halindedir.
5. Bazı paraleller özel isimlerle bilinirler.
A) 0 derece paraleli; Ekvator
B) Ekvatorun 23 derece 27 dakika kuzeyindeki paralel Yengeç Dönencesi
C) Ekvatorun 23 derece 27 dakika güneyindeki paralel Oğlak Dönencesi
D) Ekvatorun 66 derece 33 dakika kuzeyindeki paralel Kuzey Kutup Dairesi
E) Ekvatorun 66 derece 33 dakika güneyindeki paralel Güney Kutup Dairesi
F) Ekvatorun 90 derece Kuzeyindeki noktaya Kuzey Kutup Noktası,90 Derece Güneyindeki noktaya Güney Kutup Noktası denir.
6. Paraleller bir birlerini kesmezler ve birleşmezler.
7. Paraleller doğu batı doğrultusunda uzanırlar
8. Ardışık iki paralel arasındaki uzaklık 111 km'dir(Türkiye 36-42 kuzey paralelleri arasında olduğuna göre 42-36=6x111=666 km
Türkiye'nin en kuzeyiyle en güneyi arasında 666 km'lik kuş uçuşu uzaklık bulunmaktadır.
9. Ekvatorun kuzeyindeki paralellere Kuzey paralelleri, Güneyindeki paralellere Güney Paralelleri adı verilir.
10. Aynı paralel üzerinde bulunan tüm noktaların Ekvatora olan uzaklıkları aynıdır.
Meridyenlerin Özellikleri:
1. Başlangıç meridyeni İngiltere'de Greenwich gözlem evinden geçen meridyendir.
2. Başlangıç meridyeninin 180 tane doğusunda, 180 tanede batısında olmak üzere 360 adet meridyen yayı vardır
3. Meridyenler, 360 derece olan Ekvator çemberinin birer derecelik aralıklara ayrılmasıyla oluşturulmuştur.
4. Bütün meridyenlerin boyları bir birine eşittir.
5. Meridyenler kuzey-güney doğrultusunda uzanırlar.
6. Bütün meridyenler kutuplarda birleşir.
7. Bir birine komşu iki meridyen dairesi arasındaki uzaklık ekvatorda yaklaşık 111 km'dir, Bu uzaklık kutuplara doğru gidildikçe azalır.
8. Meridyenler aynı paralel üzerinde bir birine eşit uzaklıktadır.
9. Ardışık iki meridyen arasındaki yerel saat farkı 4 dakikadır.(Türkiye 26 - 45 Doğu meridyenleri arasındadır.45 - 26=19x4=76 dakika. Türkiye'nin en doğusuyla en batısı arasında 76 dakikalık yerel saat farkı vardır.
10. Başlangıç meridyeninin doğusunda kalan meridyenlere doğu meridyenleri, batısında kalan meridyenlere batı meridyenleri denir.
11. Dünya batıdan doğuya döner bu yüzden doğudaki meridyenlerin yerel saatleri, kendilerine göre batıda olan meridyenlerin yerel saatlerinden daha ileridir.
Boylamın Etkileri:
- Boylamın Dünya üzerinde bilinen tek etkisi yerel saat farkları üzerindedir.
Not: Aynı Boylam( meridyen ) üzerindeki tüm noktaların yerel saati aynıdır. Fakat Güneşin doğma ve batma saatleri farklıdır. (Yer ekseninin eğik olmasından dolayı) Sadece 21 Mart ve 23 Eylül tarihlerinde aynı boylam ( meridyen ) üzerinde güneş aynı anda doğar aynı anda batar.
- Dünya ekseni çevresinde batıdan doğuya doğru döndüğü için güneş önce doğudaki noktalardan doğar ve batar.Bu nedenle daima doğudaki bir noktanın yerel saati daha ileridir.