-(y)ı/ -(y)u'lu zarf-fiilin üzerine "tezlik", "çabukluk" gösteren ver- tasvir yardımcı fiilinin getirilmesiyle kurulan birleşik fiil: Bu bina esaslı bir tamir ister, bay Murad dedi; pancurlar nerdeyse iniverecek (T. Buğra, Yalnızlar s, 227).
Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü (594)
Tezlik Fiili hakkında henüz yorum yazılmamış. Üstteki formu kullanarak ilk yorumu yazabilirsiniz.
Kurallı Birleşik Fiil: Eylem kök ya da gövdelerine, uyarına göre (ı,i,u,ü,a,e) ünlülerinden biri ile birlikte başka bir eylemin ulanmasıyla oluşan eylemlere kurallı birleşik eylemler denir.
Birleşik Fiil: Ad soylu bir kelimeyle etmek, eylemek, olmak yardımcı fiillerinin birleşmesinden veya birer sıfat-fiil ya da zarf fiil ekleriyle birbirine bağlanmış iki ayrı fiil şeklinin anlamca kaynaşmasından oluşmuş fiil türü.
Türemiş Fiil:
1. Ad veya fiil kök ve gövdelerinden yapım ekleriyle kurulmuş fiil: göz/göz+le-, gözle-m+le- vb.
2. Ad ya da eylem kök ve gövdelerine yapım eklerinin getirilmesiyle oluşan yeni anlamlı, ancak kök anlamıyla ilişkisini koruyan eylemlere türemiş eylem adı verilir.
Basit Fiil:
1. Yapı ve anlam bakımından daha basit ögelere ayrılamayan, tek veya iki heceli kök durumundaki fiil: at-, aç-, ye-, tut- vb.
2. Yapım eki almadan ya da başka bir sözcükle birleşmeden bir iş, oluş, hareket bildiren eylemlere basit (kök) eylem adı verilir.