Fiilin sürekli olarak yapıldığını, halen yapılmakta olduğunu veya yapılacağını belirten zaman ve kip. Türkçede bu kip -Ar,(I)r/-(U)r ekleri ile kurulur. MEB6s128: Eylemin her zaman yapıldığını, yapılacağını haber veren eylemlerin zamanına geniş zaman denir.
Geniş zaman kipi; eylem kök ya da gövdelerine ünlü uyumuna göre "-( )r" ekinin ulanmasıyla elde edilir.
Türkçe-Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü (594)
Geniş Zaman Kipi hakkında henüz yorum yazılmamış. Üstteki formu kullanarak ilk yorumu yazabilirsiniz.
Duyulan Geçmiş Zaman Kipi: Fiilin karşıladığı oluş ve kılışı, kişinin başkasından duyduğunu, sonradan gördüğünü veya farkında olmadan işlediğini anlatan, içinde şekil ve zaman kavramı taşıyan kip. Türkçede -mış/-muş ekleriyle kurulur.
Görülen Geçmiş Zaman Kipi: Fiilin karşıladığı oluş ve kılışın geçmişte kişinin görgüsü ve bilgisi altında olup bittiğini anlatan zaman. Türkçede görülen geçmiş zaman -DI/-DU ekiyle kurulur. MEB6s113 Eylemi söyleyen kişi eylemi görmüş, yaşamıştır. Buna bilinen (-di'li) geçmiş zaman denir. Bilinen (-di'li) geçmiş zaman kipi eylem kök ya da gövdelerine ünlü uyumu ve ünsüz benzeşmesine göre "-dı, -di, -du, -dü; -tı, -ti,-tu,-tü" eklerinden uygun olanı getirilerek yapılır.
Meçhul Çatı: Geçişsiz fiillerden -(ı)l-/ -(u)l, -(ı)n-/-(u)n- ekleri ile kurulan ve öznesi bulunmayan, gerçekten meçhul olan çatı: Soğuktan caddelerde yürünmüyor. (T. Buğra, Yağmur Beklerken, s.75)
Etken Fiil: Öznesi belli olan, öznesiyle kesin ilişkisi bulunan ve herhangi bir çatı eki almamış olan fiil: O hızlı yürüdü, ben kaçtım. (P.Safa. Şimşek,s.23)